Ratu Mahadanta
Ahmad Syukur
Kocapa ing jaman kuna ana alas gung liwang-liwung, arane
yaiku alas Bahuwreksa. Ing alas iku ana wit waringin. Wit waringin kuwi
dienggoni kethek sing cacahe ana telung atusan. Kaya dhene manungsa, ing kana
dianake tatanan nagara. Mula wit waringin lan panggonan sakubenge kono
dijenengake nagara Wanarapraja. Ing nagara iku mesti ana Ratu sing mrentah
praja, dadi ing nagara Wanarapraja uga ana Ratu kanggo ngatur uripe para
kethek. Ratu kuwi dipilih jalaran saka
kapinteran lan sastrane. Ing nagara Wanarapraja sing dadi Ratu yaiku Mahadanta.
Mahadanta olehe marentah praja dibantu dening kethek papat, sebutane Juru,
yaiku Juru Boga, Juru Baya, Juru Usada lan Juru Susila.
Panggaweane
Juru Boga kuwi manggedheni kethek kang kuwajibane golek pangan. Yen wis padha
oleh pangan banjur diladekake marang Juru Boga. Sing oleh panganan paling akeh
dewe Mahadanta, banjur para lurah, bekel lan prabot. Saturahane didum para
kethek cilik.
Juru
Baya kuwi panggaweane njaga keslametan. Yen ana kethek kerah padha kethek, Juru
Baya sing misah lan mutusi prakarane. Yen ana kethek clemer, Juru Baya sing
ngukum. Yen ana mungsuh teka, Juru Baya lan prajurite sing nanggulangi.
Juru
Usada kuwi panggaweane njaga kuwarasaning para kethek, mriksa lan nambani
kethek sing lara.
Panggaweane
Juru Susila manggedheni para kethek sing diwajibake mulang muruk ing bab
kasusilan utawa tata krama lan kapinteran. Kejaba kuwi, Juru Susila kuwi uga
ngurus sawarnaning wulangan bab etung, kalantipan, lumpatan, penekan, milih
wowohan lan gegodhongan kang kena dipangan lan sapanunggalane.
Ing sawijining dina Juru Susila pinuju mlaku-mlaku, golek
ilham supaya bisa ngajokake kasusilan lan kapinterane para kethek. Nanging,
saking ketungkule golek ilham, nganti ora krasa yen lakune wis ngliwati tepis
iringing Wanarapraja. Juru Susila banjur kepethuk karo macan kang lagi golek
pangan. Ing nalika iku uga Juru Susila digondhol digawa mulih, banjur dipangan
karo anak bojone. Amarga wis sawatara suwe Juru Susila ora katon mulih,
Mahadanta banjur kongkon caraka panitipriksa utawa badan penyelidik. Ora let
suwe caraka panitipriksa weruh tetesan getih ing sacedhaking tapel wates lan
nemu bodholan wulu kethek. Sawise bodholan wulu kethek kuwi diambus-ambus
tangga teparone Juru Susila wis cetha yen wulu mau wulune Juru Susila.
Mahadanta lan caraka panitipriksa banjur wara-wara marang sakabehing kethek.
Sawise iku kethek banjur pada nglumpuk ngubengi Ratu Mahadanta karo nangis.
Mahadanta banjur sesorah tentang tiwase Juru Susila lan ngilikke marang para
kethek yen para kethek iku kudu tetep ngati-ati sanadyan macan iku lelakune
ketok apik. Sawise iku para sakabehing kethek banjur dedonga supaya arwahe
munggah ing swarga. Tapi ana sawenehing kethek pujine rada nyleneh kaya yaiku
dheweke dedonga supaya dipilih dadi Juru Susila, nggenteni Juru Susila kang
tiwas kuwi.Ora nggumun yen ana kethek sing dedonga mengkono amarga dadi Juru
Susila iku bayarane akeh banget.
Ana uga kethek sing wis rada tuwa, bab kasusilan ora
patia mudheng, kapinterane ora sepiraa, etung ya ora pati bisa, apa maneh
lelumpatan utawa penekan, pingin dadi Juru Susila. Kethek kuwi jenenge
Anastaswara, bojone jenenge Tamomaji. Sanadyan kapinterane rada kurang, nanging
saka rumangsane dhewe wis lumayan, malah ing bab panggulawentahing kethek cilik
rumangsane pinter banget. Mula kepengin banget dadi Juru Susila.Miturut bojone,
Anastaswara kuwi kapinterane ora ana sing madhani. Mula Tamomaji uga kepengin
banget bojone kuwi dadi Juru Susila. Tamomaji kandha karo Anastaswara yen arep
dadi Juru Susila, Anastaswara kudu kerep sesorah. Sesorah bab apa wae, anggere
saben dina sesorah lan sumangate kudu sing ngalad-alad. Kejaba kuwi sesorahe
kudu demokratis, dinamis lan necis. Amarga yen ora kerep nywara, angel bisa
dadi gedhe. Tamomaji dhewe bakal ngrewangi tirakat. Yen Anastaswara durung dadi
Juru Susila, yen mlaku ora arep ngadeg, mbrangkang kaya kethek cilik. Kejaba
kuwi dheweke arep tapa nggantung sadina sawengi. Sawise tapa, arep cawe-cawe
melu sesorah saben wayah sore, supaya akeh sing ngrungokake. Amarga wayah sore
iku mangsane kethek wis padha nglumpuk ana ing wit waringin arep mapan turu.
Sing disesorake warna-warna nanging swarane eseg ambegane menggah, menggeh.
Tangga teparone sing paturone rada adoh, padha welas karo tangga teparone
Anastaswara. Nanging sing padha welas mau ora suwe banjur padha memelas, sabab
uga ora bisa turu kebrebegen swarane Tamomaji. Swarane Tamomaji iku mbrebegi
kuping. Mahadanta sing paturone ana ing pucak, meksa ora bisa turu. Parahe sing
disesorahake Tomomaji iku akeh bab kanyatan kang dicampur karo kasunyatan.
Dhasar Tamomaji iku kurang kawruhe. Retine bab kanyatan karo kasunyatan iku
padha wae.
Suwe-suwe para kethek padha ngerti sing dikarepake
Anastaswara lan bojone iku. Mula para kethek banjur padha nemoni Mahadanta
supaya Anastaswara diangkat dadi Juru Susila. Amarga yen ora cepet-cepet
diangkat dadi Juru Susila, saben bengi para kethek ora bisa turu amarga krungu
sesorahe Anastaswara kang ora leren-leren. Yen Anastaswara wis kesel, bojone
genten sing sesorah. Mahadanta ya manthuk-manthuk wae amarga dheweke uga ora
bisa turu jalaran kebrebegan sesorah. Sawise kuwi Mahadanta banjur mangsuli
para kethek mau yen Anastaswara arep diangkat dadi Juru Susila. Bareng kethek
ing Wanarapraja padha krungu yen sing arep didadekake Juru Susila Anastaswara,
ana sing ora nrimakake. Kethek-kethek sing ora nrima yen Anastaswara dadi Juru
Susila banjur nemoni Mahadanta lan kandha yen ing Wanarapraja iku ora kurang
kethek kang luwih pinter lan luwih jembar kawruhe tinimbang karo Anastaswara.
Nanging kena ngapa Anastaswara sing arep didadekake Juru Susila? Kethek-kethek
mau banjur ngusulake Gunawan utawa Setyawan sing pinter. Mahadanta meneng wae
lan tetep arep ngangkat Anastaswara dadi Juru Susila. Sanadyan bener panemune,
kethek sing ngusulake Anastaswara supaya dadi Juru Susila iku luwih akeh.
Amarga Wanarapraja kuwi negara demokratis ya kepeksa Anastaswara sing dadi Juru
Susila. Mahadanta banjur kandha karo kethek-kethek sing ora setuju mau yen
Anastaswara iku ora kalah karo sapa wae. Anastaswara kuwi ahli kebatinan,
pedhagogi, sosiologi, psikologi lan sapiturute. Dadi ya wes pantes yen dadi
Juru Susila. Kethek sing pinter-pinter mengko gampang didadekake andhahane
Anastaswara.Dadi Anastaswara sing prenta, kethek sing nindakake. Sawise iku
para kethek setuju yen sing dadi Juru Susila Anastaswara, mula dianakake
upacara ngangkat Anastaswara dadi Juru Susila. Bener wae, sawise Anastaswara
diangkat dadi Juru Susila, Anastaswara lan bojone wis mari olehe padha demen sesorah.
Tamomaji uga wis ora tirakat. Yen mlaku wis ora mbrangkang, wis gelem ngadeg
kaya salumrahe kethek gedhe. Mulane kaanan Wanarapraja tentrem maneh kaya
wingi-uni. Para kethek wis padha bisa ngaso lan turu maneh. Kejaba kuwi, saka
dhawuhe Juru Susila Anastaswara kawruhing para kethek cilik wis akeh majune.
Anastaswara uga wis ngedegake Pawiyatan Luhur barang. Bageane warna-warna. Ana
bagean karuh usada, bagean kawruh tanem tuwuh, bagean ulah raga lan
sapanunggale.
Komentar
Posting Komentar